Jak obecnie wygląda rynek pożyczek chwilówek w Polsce?

wrz 01 2020 11:09 | mentalny w Pożyczki pozbankowe

W grudniu 2019 r. aż 575 tys. osób w Polsce posiadało szybkie pożyczki chwilówki. Z tej liczby aż 144 tys. osób to osoby, które korzystają jedynie z usług firm pozabankowych. Tak wynika z Raportu Kredyt Trendy publikowanego przez Biuro Informacji Kredytowej. Sprawdźmy więc, jak kształtował się rynek chwilówek na przestrzeni lat oraz czy przedstawione powyżej liczby są istotną częścią polskiego sektora kredytowego.

Na wstępie krótkie przypomnienie: pożyczki chwilówki to szybkie pożyczki udzielane przez firmy z sektora pozabankowego. Charakteryzują się one znacznie mniejszą liczbą formalności niż pożyczki oferowane przez banki. Klient nie musi dostarczać zaświadczenia o dochodzie, a dodatkowo firmy pożyczkowe bardzo często nie weryfikują pożyczkobiorcy w BIK-u. Z tego względu pożyczki chwilówki są dostępne także dla klientów, którzy z różnych względów nie mają szans na kredyt w banku. Więcej o tym jak funkcjonują pożyczki chwilówki można przeczytać tutaj.

Historia chwilówek w Polsce

Szybkie pożyczki chwilówki istnieją na rynku polskim od lat 90-tych XX w., czyli od momentu, gdy w Polsce zaczął się rozwijać wolny rynek. Początkowo firmy pozabankowe zajmowały się jedynie zakładaniem lokat. Często jednak działalność tego typu firm była krótka i wiązała się z ich niewypłacalnością. Dla klientów oznaczało to najczęściej utratę wpłaconego depozytu. W tym czasie firmy pozabankowe zaczęto określać mianem „parabanków”. Ze względu na dużą ilość upadłości firm z tego sektora, termin ten miał w odbiorze społecznym negatywny wydźwięk.
Rynek chwilówek zaczął się rozwijać w 1997 r. Wtedy to rozpoczęła w Polsce działalność brytyjska firma Provident, specjalizująca się w udzielaniu pożyczek pozabankowych. Równolegle do Providenta działały małe firmy pożyczkowe, których liczba systematycznie rosła w kolejnych latach.

Maksymalizacja zysków kosztem klienta

Gwałtowny wzrost liczby firm oferujących szybkie pożyczki chwilówki nastąpił na początku XXI w. Jednak pożyczki te wiązały się z bardzo wysokimi kosztami: RRSO wynosiło często 70 – 80%. Mimo tak wysokich kosztów liczba klientów zaciągających pożyczki chwilówki wciąż rosła. Niestety, rosła też liczba niespłacanych terminowo chwilówek.

Szybkie pożyczki przez Internet

Jak podaje Aleksandra Herman w Strukturze i dynamice pozabankowego sektora pożyczkowego w Polsce eksperci dzielą rozwój polskiego rynku szybkich pożyczek na czas do 2011 r. i później. Od 2011 r. rozpoczęła się rewolucja w branży chwilówek: w części firm pożyczkowych klienci mogli otrzymać szybkie pożyczki za pośrednictwem Internetu. Obecnie składanie wniosku o pożyczki chwilówki online jest czymś „normalnym”, ale dekadę temu wnioskowanie o szybkie pożyczki drogą internetową było bardzo innowacyjne.

Zmiana podejścia klientów do chwilówek

Początkowo szybkie pożyczki chwilówki były zaciągane głównie przez osoby o stosunkowo niskiej wiedzy finansowej, które najczęściej posiadały już inne zobowiązania finansowe. Ze względu na wysokie koszty pożyczki chwilówki były wtedy często określane jako lichwa.
Dzisiaj szybkie pożyczki są istotnym elementem branży finansowej. A klientami korzystającymi z chwilówek są także osoby wyedukowane finansowo, które mogłyby udokumentować swoje dochody i równocześnie - które nie posiadają opóźnień w BIK-u. Pożyczki chwilówki online oznaczają dla tych osób szybkie źródło finansowania, bez konieczności dostarczania dodatkowych dokumentów. Jak pokazuje Raport BIK-u najliczniejszą grupę sektora rynku pożyczkowego w 2019 r. stanowiły osoby w wieku 25 – 34 lata.

Regulacje prawne 2020

Początkowo funkcjonowanie firm pożyczkowych było stosunkowo słabo uregulowane prawnie. Na przestrzeni lat wprowadzano kolejne ograniczenia prawne, związane przede wszystkim z maksymalną wysokością kosztów chwilówek. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym jest ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z przywołaną ustawą maksymalne pozaodsetkowe koszty pożyczki udzielonej na okres nie krótszy niż 30 dni wynoszą 15%, a na okres do 30 dni: 5%. Wcześniej limit kosztów pozaodsetkowych wynosił 25% kwoty pożyczki i 30% tej kwoty w stosunku rocznym.